Kiszonka z całych roślin - alternatywa dla kukurydzy?

Od kilku lat kiszonka z całych roślin (KCR, niem. GPS) jest przedmiotem dyskusji jako alternatywa dla kukurydzy.

• W okresach utrzymującej się suszy.
• Uzupełnienie kukurydzy na kiszonkę na obszarach i latach ubogich w paszę.
• Kiedy na użytkach zielonych dochodzi do uszkodzenia blizny terenów zielonych i wymagany jest podsiew.
• Kiedy panuje zimna wiosna, a kukurydza zbyt powoli się rozwija.
• Alternatywnie - w okresach ciągłego deszczu, gdy niższe trawy nie są w ogóle rozwinięte, a wyższe trawy nie są wystarczająco rozwinięte.
• Specjalne mieszanki na kiszonki z całych roślin sprawdzają się dobrze w chłodnych i wilgotnych obszarach, na których uprawa kukurydzy staje się problematyczna.
• Koncepcja regionalna zaczyna zyskiwać znowu na znaczeniu. Na pierwszy plan wysuwają się rośliny rodzime.

Wszystko to jest przekonującym argumentem, aby jeszcze raz, uważnie przyjrzeć się doktrynie kiszonki z całych roślin.

KCR to kiszonka ze zboża i/lub roślin strączkowych, które często bywają łączone z trawami. Zbiór ziarna odbywa się pod koniec fazy dojrzałości mlecznej / na początku fazy dojrzałości pełnej i zależy od głównej rośliny uprawnej.

PRZYKŁADY KISZONEK Z CAŁYCH ROŚLIN:

• KCR z pszenicy
• KCR z jęczmienia
• KCR z pszenżyta
• KCR z żyta
• KCR z owsa i bobiku (udział bobiku nie >75%!)
• KCR z owsa i grochu (przy wyborze odmiany grochu należy zwrócić uwagę na goryczkę!)
• KCR z owsa i koniczyny
• Mieszanka KCR różnych zbóż w połączeniu z roślinami strączkowymi i trawami

Mniejszy wysiłek związany ze zwalczaniem chwastów to ważny punkt przemawiający za uprawą kiszonki z całych roślin. Ze względu na obecność roślin strączkowych zapotrzebowanie na nawozy jest mniejsze. W obliczu obecnych zmian klimatycznych doniosłe znaczenie uzyskuje zmniejszone wypłukiwanie składników odżywczych na skutek pokrycia gleby, podobnie jak ochrona przed parowaniem dyfuzyjnym w przypadku upraw wsiewnych.

Mieszanej uprawie zbóż i roślin strączkowych towarzyszy rozłożenie ryzyka: W zależności od warunków pogodowych w okresie wegetacji, jedna uprawa może „zrekompensować” stratę innej w globalnej wielkości plonu. Zmniejsza się zagrożenie chorobami i szkodnikami, a jakość gleby znacznie się poprawia. Po wczesnych zbiorach można uprawiać międzyplony, a przy dobrych warunkach wodnych - wprowadzić nawet drugą uprawę polową.

Znaczenie jakości paszy

Rodzaj ziarna, termin zbioru oraz proporcja ziarna do słomy decydują o jakości paszy z kiszonki. W zależności od rodzaju KCR mamy do czynienia z laktacją energii netto ok. 4,5 - 6,7 na kg sm. W zależności od tego, jakie czynniki są bardziej uwzględniane, a które mniej. Pszenica ma z reguły najwyższą wartość energetyczną ze wszystkich rodzajów zboża. Po niej następuje żyto i pszenżyto. Powyższa gradacja wynika z różnej strawności materii organicznej. Przy wyższym pokosie (ok. 20 cm) pszenicy i pszenżyta można zmniejszyć udział słomy, a tym samym zawartość surowego włókna pokarmowego i w rezultacie zwiększyć zawartość skrobi o ok. 0,6 MJ NEL / kg sm. Zboże pozbawione bródki jest smaczniejsze dla zwierząt. Pewien udział roślin strączkowych w karmieniu zapewnia więcej białka w dawce pokarmowej.

W przypadku krów mlecznych można stosować 10-15 kg mm na krowę i na dzień, przy czym należy wziąć pod uwagę szybko rozkładającą się skrobię. Zawartość skrobi zależy przede wszystkim od zawartości ziarna i - w zależności od różnych czynników - jest niższa niż w kiszonce z kukurydzy. Dawki 2/3 KCR (np. KCR z owsa i grochu) i 1/3 kiszonki z trawy zostały już przetestowane i są chętnie spożywane przez zwierzęta ze względu na smakowitość owsa i słodycz grochu. Zwłaszcza zawartość tłuszczu i białka w mleku może wzrosnąć w wyniku podawania tej mieszanki. Utrzymanie lub zwiększenie wydajności mlecznej jest - bez zastosowania kukurydzy w racji pokarmowej - prawdziwym wyzwaniem. Węglowodany na bazie żwacza muszą być brane pod uwagę w ogólnej dawce żywieniowej i podaży białka.

Początek zbiorów zależy od głównej rośliny uprawnej. Wyznaczany jest on z wyprzedzeniem ok. 2-3 tygodni, zanim ziarno będzie rzeczywiście gotowe do omłotu. To czas końca fazy dojrzałości mlecznej / początku fazy dojrzałości pełnej. Wtedy cała roślina charakteryzuje się najwyższą strawnością, a tym samym posiada najwyższą wartość energetyczną. Ziarno da się jeszcze ciągle łatwo zgnieść paznokciem. Węzły łodyg i bródki są nadal jeszcze zielone. Jak i 75 procent listowia. Łodygi mają już barwę żółtą.

W przypadku wsiewek dostateczne suszenie ma kluczowe znaczenie. Szczególnie pożądany jest maksymalny plon suchej masy i najwyższa średnia zawartość suchej masy. Idealna zawartość suchej masy wynosi 35 do 45 procent. W przypadku jęczmienia przyjmuje się jako standard raczej tę niższą wartość. Wtedy dobra fermentacja jest jeszcze nadal możliwa - dzięki łatwo rozpuszczalnym węglowodanom.

Należy również zwrócić baczną uwagę na czas oczekiwania po ostatnim zabiegu środkami ochrony roślin!

Przy kiszeniu całych roślin szczególnego znaczenia nabiera precyzja procesu kiszenia. Nieodzowny jest wysoki stopień sprasowania oraz natychmiastowe przykrycie, w przeciwnym razie materiał ulegnie szybkiemu nagrzaniu, co prowadzi do powstawania kwasu octowego. Z tego względu idealnym rozwiązaniem jest kiszenie w belach okrągłych. Zwłaszcza w mniejszych gospodarstwach bardzo pożądane są właśnie małe porcje paszy do skarmiania w formie kiszonki w belach okrągłych. Szybkie odcięcie dostępu powietrza i czysty proces produkcji sprawiają, że LT-Master lub VARIO-Master są idealnymi maszynami do realizacji tego zamierzenia. Przygotowywanie kiszonki z całych roślin jest również możliwe przy zastosowaniu G-1 F125 Kombi.

Niska zawartość azotanów w KCR sprzyja tworzeniu się kwasu masłowego. Powstawanie niektórych niebezpieczeństw znacznie redukuje czysta pracy w trakcie żniw i w przebiegu dalszych operacji. Możliwe jest stosowanie środków ułatwiających kiszenie, które w znacznym stopniu wspierają cały proces. Zarówno dla G-1 F125 Kombi, jak i dla LT-Master oraz VARIO-Master stoi do dyspozycji odpowiednia jednostka dozująca.